Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen Brainspotting en Cognitieve gedragstherapie (CGT)? Twee therapievormen die vaak worden ingezet bij mensen met angstklachten of een angststoornis. In deze blog vertel ik kort over beide therapieën en de belangrijkste verschillen. Zo kan jij hopelijk makkelijker bepalen welke therapie voor jou het meest geschikt is.
Wat is Cognitieve Gedragstherapie (CGT)?
CGT is een traditionele gesprekstherapie. Dat wil zeggen dat je veel in gesprek bent met jouw therapeut. Je leert hierdoor meer bewust te worden van bepaalde gedachten en gevoelens die jouw gedrag beïnvloeden. Door middel van het zogenaamde G-schema (gedachten, gevoelens, gedrag) onderzoek je welke gedachten bepaalde emoties veroorzaken, waardoor je je op een bepaalde manier gedraagt.
Het doel van deze therapie is dat je door middel van bewustwording loskomt van negatieve (vaak onware) overtuigingen. Hierdoor worden jouw psychische problemen worden verlicht.
Een voorbeeld:
Je durft niet naar borrels van je werk uit angst dat je iets verkeerds zegt.
Jouw gedachte:
Straks zeg ik iets doms en lacht iedereen mij uit.
Het gevoel wat het bij je oproept:
Schaamte, angst en frustratie.
Jouw gedrag is dan:
Niet naar de borrel gaan (terwijl je eigenlijk graag zou willen).
Door deze gedachte uit te dagen en te onderzoeken, ga je proberen op een andere manier naar een situatie te kijken. Zo zal uiteindelijk je gevoel en gedrag positief veranderen.
Het uiteindelijke doel in dit voorbeeld is dat je gewoon naar een borrel gaat en dan zelf ervaart dat waar jij bang voor bent helemaal niet realistisch is. Hiermee zal de angst verdwijnen.
Wat is Brainspotting?
Brainspotting is een zogenaamde Brain based therapie en is ontstaan vanuit EMDR – een traumaverwerkingstherapie. Bij Brainspotting wordt nauwelijks gepraat, maar je kijkt tijdens een sessie naar een gefixeerd oogpunt (de Brainspot). Door naar dit vaste punt te blijven kijken, ontstaat er als het ware ‘een ingang’ naar het onderbewuste deel van de hersenen. Hier ligt de onderliggende oorzaak (of oorzaken) van jouw angsten opgeslagen.
Bij Brainspotting ga je dus niet alleen maar praten. Het gaat niet om het analyseren en proberen te begrijpen wat er met je gebeurt als je ergens angst voor hebt (bewustwording), maar je gaat juist de onderliggende oorzaak van jouw angst verwerken (onderbewustzijn) zodat de angst in zijn geheel verdwijnt.
Een voorbeeld:
Elke keer als je een borrel hebt op je werk, krijg je een week van tevoren al buikpijn. Als het je dan toch lukt om ernaar toe te gaan, valt het reuze mee. Maar toch blijft het een probleem. Rationeel gezien zeg je tegen jezelf dat je je niet zo druk moet maken, maar die angst raak je maar niet kwijt. Dit terwijl er dus nooit ‘iets ergs’ is gebeurd.
Het uitgangspunt:
Deze situatie neem je tijdens een sessie als uitgangspunt en samen met de therapeut stel je de juiste oogpositie vast. Je hoeft er verder niet meer over te praten of allerlei herinneringen naar boven te halen. Jouw lichaam weet nu dat jij het over dit onderwerp wil hebben en dat het de gelegenheid krijgt om de onderliggende oorzaak (of oorzaken) op te gaan lossen.
Je hoeft dus niets te weten over het hoe en waarom. Je hoeft er alleen maar op te vertrouwen dat jouw lichaam het weet en dat jouw lichaam ook weet hoe het op te lossen.
Het uiteindelijk doel in dit voorbeeld: aan het einde van het traject voel je geen angst meer om naar een borrel te gaan en heb je geen buikpijn meer.
De voordelen van Cognitieve Gedragstherapie
CGT richt zich, het woord zegt het al, op ons cognitieve vermogen. Door over de angst te praten, jouw gedrag en emoties te analyseren, word je je meer bewust. Je probeert inzicht te krijgen over wat er in bepaalde situaties gebeurt, zodat je dat kan gaan veranderen.
Wanneer mensen in staat zijn om hier rationeel naar te kijken en ernaar kunnen handelen op een moment van angst, is het ook zeker een effectieve methode. Je gaat herkennen wat er tijdens zo’n moment gebeurt en bent in staat er anders mee om te gaan. Zo merk je dat jouw angst helemaal niet realistisch is (wat het 98% van de tijd ook niet is) en hé, je hoeft er helemaal niet meer bang voor te zijn!
Nog een voordeel van CGT is dat mensen ‘geprogrammeerd’ zijn om dingen te willen begrijpen. Dan kan het heel prettig zijn om hier meer inzicht in te krijgen, doordat je het met CGT uitgebreid gaat analyseren. Inzicht zorgt ervoor dat je je beter voelt. Je bent niet gek, het komt door gewoon door dit of dat. Dat helpt.
De nadelen van Cognitieve Gedragstherapie
Het nadeel van CGT is echter dat je de oorzaak van jouw angst niet oplost. Hierdoor zie je vaak dat de angst later in je leven weer terugkomt, of dat je er een andere angst voor in de plaats ontwikkelt.
Daarnaast is het typische kenmerk van angst dat het erg overweldigend kan zijn. Voor veel mensen is het daarom enorm lastig om wat ze geleerd hebben tijdens de therapie, toe te passen op het moment dat het zich aandient. De angst neemt alle rationaliteit weg, waardoor je vast blijft zitten in dezelfde patronen.
Tenslotte is CGT ook erg taalgevoelig en best technisch. Je moet maar onder woorden kunnen brengen wat je denkt en hoe je je voelt. Om er vervolgens vanaf een afstandje naar te kijken en het te veranderen. Dat is behoorlijk lastig, waardoor veel mensen het niet altijd begrijpen en dus niet verder komen.
De voordelen van Brainspotting
Brainspotting richt zich op het onderbewuste deel van je hersenen. Doordat je juist in dit deel gaat werken, omzijl je het rationeel denken met alle belemmerende overtuigingen. Hierdoor kom je tot de kern van de angst om deze vervolgens op te lossen. Dat is de kracht van deze methode: het gaat niet om het begrijpen, maar om het doorvoelen.
Daarnaast hoef je tijdens het Brainspotten niet te praten (het mag natuurlijk wel en voor en na de sessie praat je ook gewoon met elkaar). Voor veel mensen is dit een groot bijkomend voordeel. Want soms wíl je er gewoon niet over blijven praten en soms wéét je gewoon niet te vertellen hoe je je voelt, of waarom je je zo voelt. Dan is het heel fijn dat je desondanks gewoon van jouw angst af kan komen.
De nadelen van Brainspotting
Een nadeel voor sommige mensen is dat hun behoefte aan ‘het willen begrijpen’ niet altijd wordt vervuld. De therapeut kan jou namelijk ook niet vertellen wat er achter de schermen gebeurt. Het is een kwestie van vertrouwen op jouw lichaam die weet wat het doet. Voor mensen die dat lastig vinden en een stuk praktischer zijn ingesteld, kan Brainspotting daarom niet goed werken.
Wat ook lastig kan zijn, is het niet weten wat er naar boven kan komen. Niet voor niets heeft jouw lichaam het weggestopt of verborgen door er een angst voor in de plaats te zetten. Angst willen we namelijk het liefst vermijden, dus middels die angst beschermt jouw lichaam je als het ware tegen iets waarvan het denkt dat het nog vervelender voor je is. Voor sommige mensen is dat behoorlijk spannend, waardoor de angst voor de angst te groot wordt en ze afhaken.
Maar welke methode werkt nou het beste bij angstklachten?
Beide technieken zijn bewezen effectief bij het verwerken van angsten. En zoals bij heel veel zaken in het leven, is het heel persoonlijk om te bepalen welke therapie het beste bij jou past. Voor zowel Brainspotting en Cognitieve Gedragstherapie zijn voor- en nadelen te noemen. Ook zou bijvoorbeeld een combinatie van deze therapieën goed kunnen werken.
Als therapeut heb ik ervoor gekozen om met Brainspotting als basis te werken, omdat ik heb ervaren dat angsten alleen definitief wegblijven als je de kernoorzaak oplost.
Door middel van coaching help ik je ook inzichten te geven. Ik leg je uit wat angst met je doet en hoe het te maken heeft met diepgewortelde negatieve overtuigingen en beschermingsmechanismen die je jezelf (onbewust) hebt aangeleerd.
Heb jij ook al veel geprobeerd om van jouw angsten af te komen en herken jij dat het erover blijven praten je niet verder brengt? Dan is Brainspotting misschien wat voor jou. Je leest er meer over op mijn website.
Heb je een vraag, stel deze dan in de comments onder deze blog of vul het contactformulier in, dan kom ik er zo snel mogelijk bij je op terug!
0 reacties