De invloed van angst op jouw gedachten

Angsten hebben niet alleen invloed op je lichaam, maar ze hebben (soms ongemerkt) ook een behoorlijk negatieve invloed op jouw gedachten. Het is wetenschappelijk bewezen dat mensen die last hebben van angsten geneigd zijn op een bepaalde manier te denken. Deze denkpatronen worden volledig automatisch gestuurd en zijn een manier van jouw brein om je te beschermen.

Door uit te gaan van het ergste, of door te focussen op een negatieve afloop, zorgt jouw lichaam er namelijk voor dat je altijd alert bent. Want als je continu alert bent, kun je snel reageren op gevaar.  Voorbeelden die hier vaak mee samenhangen zijn:

• je bent veel bezig met gevaar
• je bent gefixeerd op veiligheid en probeert allerlei handelingen uit te voeren om die veiligheid te waarborgen
• obsessieve gedachten beheersen jouw denken, het lukt niet om ze los te laten
• je kunt je slecht concentreren en bent snel afgeleid
• je merkt dat je steeds gevoeliger wordt voor kritiek en trekt je dingen snel aan
• je voelt je verward en bent vergeetachtig
• soms lijkt het alsof je er niet helemaal bij bent, een soort onwerkelijk gevoel, waarbij je het contact met anderen verliest

Van negatieve gedachten, naar negatieve gedachtepatronen

Deze manier van denken gebeurt volledig onbewust en zorgt ervoor dat jouw angsten in stand gehouden worden of zelfs verergeren. Door alleen maar negatief te denken, is het moeilijk om nog ergens plezier in te hebben, of ergens onbevangen in te gaan.

Daar komt nog bij dat veel mensen met deze angstgedachten niet alleen negatief naar situaties kijken, maar ook negatief over zichzelf denken. Alles moet ‘perfect’ zijn (controle), waar je nooit aan kunt voldoen (teleurstelling). Anderen vinden dat vast ook over jou (negatieve overtuigingen & aannames), want als jij alles negatief ziet, kun je je niet voorstellen dat anderen wél positief over jou zijn.

Je komt dan in gedachtenpatronen terecht, die erop zijn gericht dit beeld in stand te houden:

• In extremen denken, iets is zwart of wit, het is alles of niets. Bepaalde informatie die helpt om situaties genuanceerder te zien, filter je als het ware weg. Hierdoor ziet het leven er een stuk zwaarder en negatiever uit dan dat het in werkelijkheid is.
• Overdreven generaliseren. Door een bepaalde ervaring als bewijs te interpreteren trek je een onterechte conclusie. Bijvoorbeeld: ‘er overkomen mij áltijd slechte dingen‘, of ‘ik heb altijd pech’, of ‘ik ontmoet nooit de ware’, ‘ik kan het toch nooit goed doen.’
• Jezelf de schuld geven. Alle negatieve gebeurtenissen zijn aan jezelf toe te schrijven, alle positieve gebeurtenissen aan een ander. Als bijvoorbeeld je baas je ’s ochtends geen gedag zegt, komt dat vast omdat je een enorme fout hebt gemaakt. Terwijl zij misschien met een belangrijke mail bezig was, of net ruzie had gemaakt met haar partner of… Heel veel andere redenen te bedenken die niks met jou te maken hebben.
• Jezelf commanderen en de lat enorm hoog leggen voor jezelf. Iets móét gebeuren. Hier ben je zo strikt in, dat je geen rekening houdt met veranderende omstandigheden. Zodra er iets verandert…verergert jouw onrust.

Merk je al een beetje hoe deze gedachtenpatronen jouw angst bekrachtigen en in stand houden? En dat één slecht moment kan leiden tot een sneeuwbaleffect, doordat je gelijk denkt dat het vanuit daar alleen maar slechter kan gaan i.p.v. beter?

 

Negatieve gedachten ombuigen

Hoe kun je dan deze gedachtepatronen doorbreken? Zeker als je vaak niet doorhebt dat je zo denkt?

Een bekende methode om je hier meer bewust van te worden is Cognitieve Gedragstherapie. Je leert je hierdoor meer bewust te worden van bepaalde gedachten en gevoelens die jouw gedrag beïnvloeden. Door middel van het zogenaamde G-schema (gedachten, gevoelens, gedrag) onderzoek je welke gedachten bepaalde emoties veroorzaken, waardoor je je op een bepaalde manier gedraagt.

Het doel van deze therapie is dat je door middel van bewustwording loskomt van negatieve (vaak onware) overtuigingen. Door de gedachtes die je hebt uit te dagen en te onderzoeken, ga je proberen op een andere manier naar de situatie te kijken, zodat jouw gevoel en gedrag positief veranderen en jouw angstklachten worden verlicht.

Dit werkt echter lang niet altijd. Doordat onze gedachten zo snel, automatisch en vanzelfsprekend zijn, is het heel lastig om je hier tijdens angstmomenten bewust van te zijn en in te grijpen.

Aangeleerd gedrag en overtuigingen: hoe jij naar de wereld kijkt

Onze gedachten ontstaan niet zomaar. De manier waarop je denkt en hoe jij situaties en jezelf ziet, wordt gevormd in de kindertijd. Hier ligt dan ook de sleutel om op een andere manier naar de wereld te gaan kijken en om af te komen van jouw angsten.

Dit kan door middel van Brainspotting. Hierbij werk je in het onderbewuste deel van de hersenen werkt, zonder dat je onder hypnose gaat.

In dit gedeelte van ons brein vinden alle automatische processen plaats, zoals ademhalen, spijsvertering en ons overlevingsmechanisme. Ook onze onbewuste herinneringen liggen hier opgeslagen, die helpen los te komen van bepaalde negatieve gedachtepatronen. Want hoe komt het dat je op een bepaalde manier bent gaan denken?

• Kon jij bijvoorbeeld nooit iets goed doen thuis, waardoor jij de lat altijd heel hoog legt voor jezelf? Goed is nooit goed genoeg? Doordat je zoveel druk ervaart en altijd teleurgesteld raakt over jezelf, ontstaat stress, onrust en uiteindelijk angst.
• Was jouw vader of moeder onvoorspelbaar in haar gedrag, waardoor je altijd alert was hoe zijn/haar pet stond als je thuiskwam? Waardoor je je nooit echt veilig hebt gevoeld, waardoor je nu altijd alert bent bij anderen, waardoor je altijd het gevoel hebt dat er ook naar jou gekeken wordt, waardoor je je altijd angstig voelt.
• Is er plotseling een dierbare komen te overlijden, waardoor je bent gaan denken dat er altijd onverwacht iets ergs kan gebeuren? Waardoor je altijd op zoek bent naar controle, veiligheid…en je altijd angstig bent.

Dit zijn maar een paar voorbeelden uit honderden situaties die jouw gedachten onbewust vormen. Ze hoeven niet altijd te leiden tot angsten natuurlijk, maar ze hebben áltijd invloed op hoe iemand naar de wereld kijkt.

 

De negatieve invloed van angst ombuigen naar positieve gedachten

Op het moment dat ze jouw leven te veel negatief beïnvloeden, waardoor jouw angsten alleen maar erger worden, is het van belang dat je deze aangeleerde overtuigingen gaat doorzien, loslaat en verandert. Vanuit daar verdwijnt ook de angst.

Het gaat er dus niet om dat je leert om te gaan met angst, maar dat je ervoor zorgt dat jouw hele lijf voelt en weet, dat je niet meer bang hoeft te zijn. Er dreigt geen gevaar. We kunnen ontspannen en de wereld vanuit een positieve blik gaan zien.

En dan zul je merken dat álles weer mogelijk is. Dus ook een leven zonder angst!